Legal Lexikon

Derecesiz Başvuru

Prädikatsız Başvuru

Tanım ve Anlamı

“Prädikatsız başvuru” terimi, Alman hukuk alanında, bir hukuk bürosu veya benzer bir kuruluşa, Birinci veya İkinci Devlet Sınavı’nı (Staatsexamen) sözde prädikat (takdir) ile tamamlamadan yapılan iş başvurusunu ifade eder. Prädikat sınavı genellikle devlet sınavında en azından “çok iyi” (vollbefriedigend) veya daha iyi bir not alınmasını ifade eder. Hukuk alanındaki birçok iş ilanı, açıkça ya da örtülü olarak böyle bir prädikatı şart koşar. Bu nedenle, prädikatsız başvuru, not kriteri karşılanmasa dahi yapılan bir ön başvuru veya normal başvurudur.

Başvuru Sürecindeki Yeri

Bir hukuk bürosuna girişte rolü ve önemi

Genç yetenekler ve mesleğe yeni başlayanlar için seçim sürecinde, devlet sınavı notları uzun süre merkezi bir rol oynamıştır. Bazı hukuk büroları bu şartı ilanlarında açıkça belirtir. Ancak, prädikatsız sınavı olan adayların da dikkate alındığı çok sayıda başvuru süreci mevcuttur. Mesleki bilgi dışında, uygulama deneyimi, sosyal beceriler ve kişilik özellikleri gibi unsurların da önemi giderek artmaktadır.

Prädikatsız yapılan başvurularda genellikle diğer başvuru unsurları ve yetenekler ön plana çıkar. Bunlar arasında yapılan stajlar, üniversite eğitimi sırasında gönüllülük, yabancı dil bilgisi veya özel ek nitelikler yer alır. Özellikle prädikatsız başvuracak adayların, bu güçlü yönlerini başvuru sürecinde özellikle vurgulamaları tavsiye edilir.

İlanlardaki Gerekliliklerle Baş Etme

Bazı hukuk büroları prädikatı zorunlu bir ön şart olarak belirtirken, diğerleri bilinçli olarak katı bir kriter koymaz ya da adayın tüm profilini dikkate alır. Prädikatsız başvuru kararı, bu nedenle ilgili iş ilanındaki ifadelere ve kendi profilinize göre alınmalıdır.

İşverenlerin Beklentileri ve Gereklilikler

İşverenler, prädikatsız başvurularda özellikle başvuru belgeleri ve kişisel temaslar yoluyla oluşan genel izlenime dikkat ederler. Sıkça beklenenler şunlardır:

  • Uygulama Deneyimi: Öğrencilikte veya staj döneminde yapılan ilgili çalışmalar, örneğin stajlar veya akademik çalışma.
  • Sosyal Yetenekler: Takım çalışmasına yatkınlık, iletişim becerisi, inisiyatif alma ve sorumluluk bilinci.
  • Motivasyon ve Katılım: Prädikatsız da mesleğe girişin ya da kariyerin neden gerçekçi ve anlamlı olduğunu açıklayan ikna edici bir ön yazı.
  • Alanına Özel Ek Nitelikler: Ek eğitimler, dil sertifikaları veya yurtdışı deneyimi.

Ayrıca, başvuru sahiplerinin kişisel gelişimini, öğrenme isteğini ve bireysel güçlü yanlarını açıkça göstermesi avantaj sağlayabilir.

Tipik Yanlış Anlaşılmalar ve Hatalı Yorumlar

Prädikatsız başvuru konusunda çeşitli yanlış kabuller mevcuttur:

  • Prädikatsız Başvuru Şansı Yok: Birçok kişi, prädikatsız yapılan başvuruların temel olarak umutsuz olduğuna yanlışlıkla inanır. Gerçekte ise, prädikatsız sınavı olan adaylara da şans tanıyan çok sayıda hukuk bürosu vardır.
  • Yetersizlik Algısı: Başka bir yanlış anlama da, devlet sınavındaki notun yalnız başına mesleki yeterliliği yansıttığıdır. Oysa birçok işveren, adayın tüm kişiliğini ve diğer niteliklerini de dikkate alır.
  • Damgalama: Kimi zaman prädikat eksikliğinin otomatikman olumsuz bir değerlendirmeye yol açtığı düşünülür. Oysa uygulamada, çoğu kez bireysel başarı ve tecrübeler takdir edilir.

Adaylar için Pratik İpuçları

  • Kendi Niteliklerinizi Dürüstçe Ortaya Koyun: Özgeçmiş ve ön yazıda şeffaflık önemlidir. Sahip olduğunuz güçlü yanları makul bir şekilde açıklayın.
  • İlgili Uygulama Deneyimine Odaklanın: Stajlar, gönüllü çalışmalar veya öğrenci asistanlıkları, sınav notundaki eksikleri telafi edebilir.
  • Bireysel Hazırlık: Çok yönlü aday profiline önem veren ve katı not şartı bulunmayan hukuk bürolarını bilinçli şekilde araştırın.
  • Soft Skill’ler ve Ek Nitelikleri Vurgulayın: İletişim becerisi, esneklik, kültürlerarası yetkinlik veya yabancı dil bilgisi giderek daha fazla önem kazanmaktadır.
  • Ağ Kurun ve Kişisel Bağlantılardan Yararlanın: Etkinliklere, kariyer programlarına veya ağ buluşmalarına katılmak, nottan bağımsız olarak fırsatlar yaratabilir.

Sıkça Sorulan Sorular

Prädikatsız başvuru ne anlama gelir? Bir kişi, devlet sınavını en az ‘çok iyi’ ile tamamlamadan bir pozisyona başvurduğunda prädikatsız başvuru yapılmış olur.Prädikatsız da bir hukuk bürosuna kabul edilme şansım var mı? Evet, başvuranların genel profiline bakan ve prädikatsız da istihdam imkânı sunan çok sayıda hukuk bürosu mevcuttur.Prädikat bir puan olarak açıkça isteniyorsa ama puanım çok az farkla altında kaldıysa yine de başvurmalı mıyım? Genel profil ikna ediciyse başvuru yine de başarılı olabilir. Ek nitelikler veya anlamlı mesleki deneyimler, prädikat eksikliğinin bir kısmını telafi edebilir.Eğer prädikat sunamıyorsam başvurumu nasıl güçlendirebilirim? Özellikle uygulama deneyimi, ek nitelikler, motivasyon ve kişisel güçlü yanlarınızı öne çıkarın. Bireysel olarak hazırlanmış bir ön yazı çok önemlidir.Devlet sınavındaki not her zaman ana kriter olarak mı görülür? Her zaman değil. Birçok işveren başka kriterleri de — uygulama deneyimi, gönüllülük ve sosyal beceriler gibi — göz önünde bulundurur.


Bu makale, adayların “prädikatsız başvuru” kavramını anlamasını ve hukuk alanındaki başvuru sürecine en iyi şekilde hazırlanmalarını amaçlamaktadır. Gerekliliklerin kavranması ve kendi güçlü yönlerinin hedefli şekilde sunulması, prädikat olmadan da başarılı bir başlangıç için iyi bir temel oluşturur.

Sıkça Sorulan Sorular

Bir işveren, prädikat sınavı belgesini hukuken zorunlu olarak talep edebilir mi?

İşverenler, özel hukuk çerçevesinde, bir başvuru için hangi niteliklerin gerekli olacağına kendileri serbestçe karar verebilir. Bu nedenle, seçim sürecinde başvuranlardan, örneğin hukuk ya da ekonomi alanında bir prädikat sınavı belgesi talep edebilirler. Bununla birlikte, prädikat sınavının sunulması ancak bu şart pozisyonun gerekliliklerine objektif olarak uygun ve adil görünüyor ise hukuken zorunlu olur. Özellikle kamu sektöründe, biçimsel ve genel geçer bir talebin, Genel Eşit Muamele Yasası (AGG) ve liyakat ilkesine (Anayasa md. 33/2) uygunluğu incelenebilir.

Prädikat sınavı olmadığı gerekçesiyle reddedilmek AGG’ye göre ayrımcılık mıdır?

Genel Eşit Muamele Yasası (AGG), adayları cinsiyet, yaş, din, engellilik, etnik köken, inanç veya cinsel kimlik gibi nedenlerle ayrımcılığa karşı korur. Prädikat sınavı eksikliği nedeniyle yapılan bir red, genellikle AGG anlamında bir ayrımcılık değildir; çünkü bu, korunan bir özellikten değil, performans gerekliliğinden kaynaklanır. Dolaylı ayrımcılık ancak görünürde tarafsız olan bu gerekliliğin sonuçta AGG ile korunan belirli bir grubu sistematik olarak dezavantajlı duruma düşürmesi halinde düşünülebilir. Bunun için somut göstergeler bulunmalıdır.

Prädikatsız sınav ile başvurmak hukuki olarak red edilmeye sebep olabilir mi?

İş hukuku açısından işveren, başvuruları kendi belirlediği kriterlere göre inceleyip gerekirse reddetmekte serbesttir. Prädikat sınavı bulunmaması, adaya dezavantaj olarak görülebilir ve başvurunun reddine gerekçe yapılabilir; yeter ki ayrımcılık veya keyfi bir uygulama olmasın. Bu karar — AGG ve ilgili diğer anti-diskriminasyon düzenlemelerine uyulduğu sürece — hukuken sorun teşkil etmez.

Kamu hizmetine prädikatsız not ile girme hakkı hukuken mevcut mu?

Kamu hizmetinde, Anayasa md. 33/2’ye göre liyakat ilkesi geçerlidir; yani uygunluk, yetkinlik ve mesleki yeterlilik belirleyicidir. Bazı ilanlar biçimsel olarak prädikat sınavını gerektirse de bu, otomatik olarak zorunlu bir giriş şartı değildir. Pozisyona özel profil dikkate alınarak bireysel değerlendirme yapılmalıdır. Sadece prädikatsız başvuruların dışlanması, görev gerekleriyle gerekçelendirilemiyorsa kabul edilemez.

Prädikatsız sınav ile başvuruda işverenin yasal yükümlülükleri nelerdir?

İşverenler, Genel Eşit Muamele Yasası’na, Anayasa md. 2/1’e dayanan genel kişilik hakkına ve veri koruma yükümlülüklerine (özellikle DSGVO ve BDSG’ye göre) uymak zorundadır. Seçim kararında, yaş, cinsiyet, köken gibi yasaklanmış kriterler dikkate alınamaz; başvuru şartları şeffaf ve anlaşılır olmalıdır. Prädikat sınavı eksikliği, ancak pozisyona ilişkin nesnel bir gerekçeyle dışlama sebebi olabilir.

Prädikatsız notla mülakata çağrılma konusunda yasal bir hak var mı?

Genel olarak, mülakata davet edilme konusunda yasal bir hak yoktur; ancak, bazı özel yasa hükümleri, örneğin § 165 SGB IX (Ağır engelliler) gibi bir davet yükümlülüğü doğurursa istisna olur. Diğer tüm durumlarda, prädikatsız olan bir başvuru sahibi, sadece göz önüne alınmaması nedeniyle yasal bir hak iddia edemez; seçim şeffaf, nesnel ve ayrımcılıktan uzak olduğu sürece.

Prädikatsız not nedeniyle ret halinde hukuki yola başvurulabilir mi?

Bir red kararının hukuki olarak incelenmesi mümkündür, fakat uygulamada zordur. Adaylar, § 15 AGG uyarınca, haksız ayrımcılıktan şüphelendiklerinde tazminat talep edebilir. Ancak, prädikatsız not nedeniyle ret durumunda, red kararının nesnel veya mesleki gerekçelere değil de yasaklanmış kriterlere dayandığı ispatlanmalıdır. Bu ispat yükü başvurana aittir ve bu da süreci genellikle zorlaştırır.