Pojęcie „station” w międzynarodowych kancelariach
„Station” w międzynarodowych kancelariach oznacza czasowo ograniczony etap szkoleniowy lub praktyczny, który przyszli prawnicy, na przykład w ramach aplikatury lub podobnej fazy kwalifikacyjnej, odbywają w międzynarodowej kancelarii gospodarczej. Głównym celem jest tu przekazywanie praktycznych, zorientowanych międzynarodowo czynności prawnych. Station służy pogłębionemu zapoznaniu się z różnymi porządkami prawnymi, komunikacji międzykulturowej oraz stosowaniu międzynarodowego prawa gospodarczego.
Podstawy prawne i ramy prawne
Regulacje ustawowe
Ramy prawne dla station w międzynarodowych kancelariach w Niemczech określone są przede wszystkim przez rozporządzenie o kształceniu prawników (JAPO), a także przez odpowiednie ustawy krajowe i rozporządzenia. Zgodnie z niemiecką ustawą o sędziach (DRiG) aplikacja prawnicza przewiduje różne obowiązkowe i fakultatywne etapy, z których jeden może być odbyty w międzynarodowej kancelarii. Warunkiem koniecznym jest co do zasady zgoda odpowiednich organów szkoleniowych oraz zapewnienie jakości szkolenia poprzez umowę o współpracy.
Wytyczne międzynarodowe
Międzynarodowo podczas odbywania station obowiązują ponadto przepisy prawa pracy oraz przepisy dotyczące pobytu właściwego kraju goszczącego. Należą do nich m.in. wymogi dotyczące wizy na praktykę, status pobytowy, ubezpieczenie społeczne i ochrona wynikająca z prawa pracy. W państwach członkowskich Unii Europejskiej należy przestrzegać zasad równego traktowania i regulacji dotyczących swobody przepływu. Kraje trzecie zazwyczaj wymagają dodatkowo lokalnej rejestracji lub zezwolenia na czasowy pobyt w celu szkolenia.
Zakres merytoryczny station
Obszary zadań i zakres obowiązków
Podczas station w międzynarodowej kancelarii szkoleni pobierają różnorodne zadania. Należą do nich:
- wsparcie przy sporządzaniu i weryfikacji międzynarodowych umów,
- udział w transakcjach transgranicznych,
- badanie zagadnień prawnych krajowych i międzynarodowych,
- udział w międzynarodowych postępowaniach arbitrażowych lub sporach sądowych,
- sporządzanie memorandum i opinii prawnych dotyczących zagranicznych porządków prawnych.
Na pierwszym planie znajduje się zrozumienie sytuacji prawnej i praktyki różnych krajów, współpraca z klientami z różnych kultur prawnych oraz znajomość ram prawnych z zakresu prawa pracy, podatkowego i spółek.
Cele szkoleniowe
Głównym celem station w międzynarodowych kancelariach jest rozwijanie praktycznego stosowania prawa międzynarodowego, przekazywanie interdyscyplinarnych związków oraz podstawowej wiedzy z zakresu zagranicznego prawa umów, rozwiązywania sporów i systemów compliance.
Wybór i uznanie stacji
Proces wyboru i wymagania
Przydzielenie stacji wymaga z reguły złożenia aplikacji do międzynarodowej kancelarii oraz uzyskania zgody od właściwego sądu okręgowego lub administracji aplikacji. Kryteria wyboru obejmują często znajomość języków obcych, zainteresowania naukowe, dotychczasowe doświadczenia zagraniczne oraz zgodność celów szkoleniowych z profilem działalności kancelarii.
Uznanie przez organy szkoleniowe
Organy szkoleniowe uznają station w międzynarodowych kancelariach, jeżeli spełnione są ustawowe wymogi, zachowany jest wymagany czas trwania oraz dostarczone są dowody odbycia szkolenia i świadectwa. W przypadku stacji zagranicznych często wymagane jest szczegółowe udokumentowanie przeprowadzonych zadań oraz potwierdzenie przez przyjmującą kancelarię.
Prawa i obowiązki podczas station
Ochrona prawna i wynagrodzenie
Podczas stacji przysługują w szczególności prawa ochronne w zakresie czasu pracy, ubezpieczenia oraz zapewnienia celu szkoleniowego. Wynagrodzenie za stację nie jest ustawowo przewidziane, podlega jednak przepisom prawa pracy oraz podatkowym właściwym dla danego kraju. Poza zwrotem kosztów mogą być przyznawane również inne świadczenia, takie jak dopłaty do kosztów podróży lub udział w kosztach zakwaterowania.
Poufność i konflikt interesów
Uczestnicy stacji są zobowiązani podczas i po jej zakończeniu do zachowania poufności wobec wszelkich tajnych informacji klienta i kancelarii. Obowiązek ten dotyczy także potencjalnych konfliktów interesów, które należy przestrzegać podczas dalszej kariery zawodowej. Naruszenia mogą skutkować zarówno konsekwencjami zawodowymi, jak i cywilnoprawnymi.
Znaczenie stacji w międzynarodowych kancelariach dla szkolenia
Stacja w międzynarodowej kancelarii ma bardzo duże znaczenie dla kształcenia przyszłych prawników. Umożliwia zdobycie specjalistycznej wiedzy oraz rozwija kluczowe kompetencje w zakresie transgranicznego doradztwa prawnego. Station przyczynia się do rozwoju umiejętności adaptacji do różnych systemów prawnych i gospodarczych oraz pogłębia zrozumienie potrzeb międzynarodowych klientów.
Podsumowanie
Station w międzynarodowych kancelariach to istotny etap w trakcie szkolenia na pełnoprawnego prawnika i przygotowania do pracy w międzynarodowych kontekstach prawnych. Station cechuje się wysokimi wymaganiami prawnymi i uregulowana jest przez wiele przepisów krajowych i międzynarodowych. Poza zdobywaniem wszechstronnej wiedzy praktycznej, station rozwija kompetencje niezbędne do przyszłej pracy w globalnych firmach, kancelariach lub instytucjach.
Najczęściej zadawane pytania
Jakie wymogi prawne należy spełnić, aby odbyć station w międzynarodowej kancelarii?
Aby odbyć station w międzynarodowej kancelarii w ramach aplikacji prawniczej, w pierwszej kolejności należy spełnić krajowe wymogi odpowiednich przepisów o kształceniu prawników. W Niemczech określa to niemiecka ustawa o sędziach (DRiG) oraz rozporządzenia o kształceniu prawników, które regulują, w jakich warunkach stacja zagraniczna może być uznana. Z reguły wymaga się, aby zagraniczna kancelaria umożliwiała wykonywanie zadań prawniczych na poziomie i w zakresie porównywalnym do niemieckiej kancelarii adwokackiej. Dodatkowo nadzór powinien sprawować wykwalifikowany prawnik, który jest w stanie zapewnić merytoryczne wsparcie i kontrolę osiągnięć. Ponadto w większości przypadków należy uzyskać zgodę właściwego wyższego sądu krajowego lub organu szkoleniowego, przedstawiając dane dotyczące stacji, opiekuna i programu. Często wymagany jest również dowód ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej, zezwolenie na pobyt za granicą oraz – w zależności od kraju – spełnienie dodatkowych wymagań prawnych, np. w zakresie ochrony danych lub regulacji zawodowych.
W jakim stopniu station za granicą może być zaliczona w ramach aplikacji prawniczej?
Dla uznania zagranicznej stacji decydujące jest, czy treści szkoleniowe są porównywalne z wymogami niemieckiej aplikacji prawniczej. Rozporządzenia dotyczące kształcenia prawniczego wymagają tu wykazania, że rzeczywiste zadania prawnicze w międzynarodowej kancelarii były wykonywane, odpowiadające zakresem porównywalnej stacji w Niemczech. Organ szkoleniowy sprawdza, czy opiekun posiada odpowiednie kwalifikacje i czy sporządzony jest plan szkoleniowy ukierunkowany na przekazanie praktycznej wiedzy prawniczej. Często po zakończeniu stacji trzeba złożyć potwierdzenie dotyczące jej treści, czasu trwania oraz opinię o aplikancie. Ilość miesięcy, które za granicą mogą być zaliczone, zależy od przepisów kraju związkowego i wynosi zazwyczaj maksymalnie trzy do czterech miesięcy.
Na jakie aspekty prawa pracy należy zwrócić uwagę podczas station w międzynarodowej kancelarii?
Podczas station w międzynarodowej kancelarii aplikant zazwyczaj nie jest zatrudniony, lecz odbywa praktykę w ramach szkolenia. Niemniej jednak mogą mieć zastosowanie przepisy prawa pracy danego kraju (np. dotyczące ochrony pracy, czasu pracy i wynagrodzenia). Należy również ustalić, czy i w jakim zakresie przewidziane są wynagrodzenia, zwrot kosztów podróży i zakwaterowania lub inne świadczenia oraz w jaki sposób podlegają one ewentualnym przepisom o pracy dodatkowej czy zaliczeniu do zasiłku utrzymaniowego kraju ojczystego. Aplikant zachowuje obowiązek poufności, a często stosowane są również regulacje zawodowe, które należy respektować zarówno w kraju ojczystym, jak i w kraju goszczącym.
Czy podczas station międzynarodowej istnieją szczególne obowiązki w zakresie ochrony danych i poufności?
Tak, podczas station w międzynarodowej kancelarii istnieje zwiększony obowiązek przestrzegania przepisów dotyczących ochrony danych i poufności. Dotyczy to z jednej strony ochrony danych osobowych zgodnie z unijnym Rozporządzeniem o Ochronie Danych Osobowych (RODO), gdy przetwarzane są dane klientów z Europy, a z drugiej także obowiązujących przepisów o ochronie danych kraju przyjmującego. Aplikanci są regularnie zobowiązani do zachowania tajemnicy adwokackiej i muszą zapoznać się z ewentualnie odmiennymi przepisami, zwłaszcza jeśli wrażliwe dane klienta są przetwarzane transgranicznie. Naruszenia grożą zarówno sankcjami dyscyplinarnymi, jak i karnymi.
Jakie ryzyka związane z odpowiedzialnością cywilną ponosi aplikant i kancelaria?
W trakcie station istnieje ryzyko, że wskutek błędnej pracy aplikanta może powstać szkoda po stronie klienta. W wielu krajach limity odpowiedzialności lub przepisy o immunitecie dla osób szkolących się nie mają takiego zastosowania jak w prawie niemieckim, dlatego kancelaria powinna wyjaśnić przed rozpoczęciem station, w jakim zakresie aplikant podlega ubezpieczeniu od odpowiedzialności cywilnej i czy musi być dodatkowo ubezpieczony indywidualnie. Dla aplikanta osobista odpowiedzialność może istnieć szczególnie w przypadku rażącego niedbalstwa lub samodzielnej pracy prawniczej. Ponadto międzynarodowe kancelarie często ponoszą solidarną odpowiedzialność zgodnie z przepisami zawodowymi kraju goszczącego, jeśli w trakcie stacji powstanie szkoda.
Jakie istnieją ramy prawne dla wykorzystania wyników pracy w kancelarii i poza nią?
Wyniki pracy aplikanta podlegają co do zasady prawu autorskiemu, które w kontekście międzynarodowym może być regulowane przez specjalne oświadczenia o przeniesieniu praw lub zapisy umowne także ponad granicami państw. W ramach tajemnicy adwokackiej i ochrony klienta nie wolno publikować efektów pracy ani wykorzystywać ich do innych celów bez zgody kancelarii. W zależności od porządku prawnego mogą istnieć dodatkowe wymogi uzyskania zgody bądź inne ograniczenia dotyczące wykorzystania treści wrażliwych, zwłaszcza jeśli wyniki mają być użyte do publikacji naukowych lub do wymagań egzaminacyjnych w Niemczech. Kancelaria jest również zainteresowana zachowaniem tajemnicy zawodowej, dlatego najczęściej w praktyce wymagane jest podpisanie wiążących oświadczeń o poufności.